Laçin ili Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güneybatısında, dağlık bir bölgede yer almaktadır. Kuzeyden Kelbecer, doğudan Hocalı, Şuşa ve Hocavent, güneyden Kubadlı bölgeleri, batıdan ise Ermenistan Cumhuriyetiyle sınırı bulunmaktadır.

Laçin ili 1924 yılında kurulmuştur. İl olarak resmi kayıtlara geçmesiyse 08 Ağustos 1930 tarihine rastlar. Yüzölçümü 1.84 bin km2, nufusu 78,6 bin (01.01.2020) kişidir. Laçin ilçesinde 1 şehir (Laçin), 1 kasaba (Kaygı), 125 köy vardır.

Laçin ilinin sınırları içinde 200'e yakın tarihi, kültürel ve mimari anıtlar, onlarca kurgan, kale tipi arkeoloji açısından yararlı olan anıtlarla, mezar anıtlarıyla, stellalarla, at, koç figürleriyle, resimli taşlarla zengindir. Ayrıca bu bölgede doğal zenginlikler, maden su kaynakları oldukça fazladır. Ne yazık ki, 18 Mayıs 1992 yılından itibaren bölge Ermenistan Cumhuriyeti'nin işgali altındadır.

İşgalden önce il sınırları içinde 217 kültür müessesesi, 142 sağlık ocağı, 133 yönetim birimi ve işletme, 100 eğitim kurumu, 5 kreş, 5 müzik okulu, 1 yatılı okul, 1 teknik meslek lisesi, 1 postane ve diğer kurumlar bulunmaktaydı.

Genel olarak doğal zenginliklerinden dolayı bu bölgede hayvancılıkla beraber diğer tarımsal faaliyetler de yapılmaktaydı, meyva ve sebze üretimi, bal üretimi çok sık rastlanan uğraşlardandı. Yün, kürk malzemelerinin üretimi bu bölgede çok yayğındı. Laçın`ın çok kaliteli doğal su kaynakları vardı. Bunlardan 20 'den fazlası çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktaydı. Bu bölgenin nufusu ta eskilerden bu doğal su kaynaklarını tedavi amacıyla kullanıyorlardı. Halk mucizevi etkileri yüzünden bu sulara değişik isimler vermişti – baş suyu, göz suyu, diş suyu, sırt suyu, mide suyu ve d. Bu tür doğal su kaynaklarının çoğu zaman bölgenin Minkend, Molla Ahmetli, Mirik köylerinde bulunduğunu ve bu köylerde hep bu suyun kullanıldığını bilmekteyiz. Yazın Karabağ'ın, Zengezur`un sıcak yerlerinde ve özellikle Bakü, Sumgayit gibi büyük şehirlerde oturan insan bu yerlerde dinlenir, sağlıklarına kavuşurlardı.

Laçın ili 1 Aralık 2020 tarihinde Ermenistan’ın işgalinden kurtarılmıştır. Zengezur Azerbaycan’dır!

Kaynak:

Karabağ Hafıza kitabı. Bakü 2010, MHS- poligraf

Devlet İstatistik Komitesi verileri